Column Patrick Roubroeks (XSAGA): What’s Nxt?

“Het eerste museum in Nederland dat zich volledig richt op mediakunst. Ontdek de grootschalige, digitale kunstinstallaties die je blik verruimen en de zintuigen op scherp stellen. De kunst van morgen, vandaag.” Zo kopt de fraai vormgegeven website van het nieuwe Nxt Museum in Amsterdam-Noord. Ik was er eind augustus te gast toen het museum voor het eerst haar deuren opende en wij daar de digitale aftrap van de Uitmarkt mochten vieren middels een livestream met de initiatiefneemster en de wethouder Kunst en Cultuur in Amsterdam.

Samen dwalen wij door de zalen waarin de zintuigelijke installaties overrompelen. De tentoonstelling draagt een naam die om meerdere redenen mijn aandacht trekt: Shifting Proximities. “Het onderzoekt de manier waarop mensen maatschappelijke en technologische veranderingen ervaren en hoe zij hierop reageren. Onze perceptie van ruimte, maar ook onze plaats daarin, wordt in elke ruimte op de proef gesteld”, is op de website te lezen.

Persoonlijke ruimte

In één van de zalen valt mijn oog op het tekstbordje naast het kunstwerk. Ik maak snel een foto omdat de tekst mij om meerdere redenen intrigeert: “Psychologen houden zich bezig met proxemics, de wetenschap van de persoonlijke ruimte. Wij hebben allemaal persoonlijke bubbels en zoeken instinctief de ruimte die we nodig vinden. Er zijn vier niveaus van afstand gedefinieerd die een rol spelen bij lichamelijke interactie. Intiem (0-0,4 m), persoonlijk (0,4-1,4 m), sociaal (1,4-3,5 m) en publiek (>3,5 m).”

Hoe actueel kan een tentoonstelling zijn nu de regering in coronatijd de 1,5 meter samenleving landelijk heeft ingevoerd? Persoonlijk contact is besmettelijk geworden in een tijd waarin de intrinsieke behoefte hiernaar groter is dan ooit. Hoe tegenstrijdig en verwarrend kan het leven zijn. De prachtige beelden uit het museum, de daarbij horende teksten en de wrange werkelijkheid van de actualiteit vullen mijn hoofd.

Ik vind het heerlijk om met mijn kop in de frisse wind naar het pondje te fietsen. Daar aangekomen vraagt een vriendelijke medewerker of ik mijn mondkapje op wil zetten. Ik rol mijn fiets over de valreep en plaats hem in de persoonlijke ruimte van mijn buurman die mij vanachter zijn masker argwanend bekijkt.

Terwijl ik mijn best doe zijn blik te ontwijken, realiseer ik mij dat goede kunst vragen stelt en de werkelijkheid ter discussie stelt. Alleen al daarom moeten wij vaker naar het museum. Zeker nu de buitenlandse bezoekers massaal wegblijven en er geen lange wachtrijen voor de kassa staan. Zo leren we nog wat in deze verwarrende tijd waarin wij collectief antwoorden zoeken op de vraag: ‘What’s Next?’