Discover the finest spaces
Delen

Eye Filmmuseum: Schatbewaarder van ruim 50.000 verhalen

Wij zijn gek op verhalen. Verhalen geven ons karakter en definiëren wie we zijn. Dit geldt ook voor de locaties waar wij bijeenkomen. Een mooie ruimte is één ding, maar het zijn gebeurtenissen en ervaringen die lading geven en je bijblijven. GreaterVenues bezoekt de mooiste en meest inspirerende locaties in ons land. In deze aflevering bezoeken we het spectaculaire Eye Filmmuseum: schatbewaarder van ruim 50.000 verhalen!

Wat is Eye Filmmuseum? De meeste mensen zullen het kennen als dat futuristische witte gebouw aan de oever van het IJ in Amsterdam-Noord. Wie er is geweest, weet ook wel dat er altijd veel te doen is. Er worden films vertoond in de vier filmzalen, er is een geweldig restaurant met een adembenemend uitzicht over het water, een tentoonstelling over film en de collectie, wisselende exposities die je kunt bezichtigen en er zijn regelmatig congressen in de filmzalen met subsessies in de break-outs. Je kunt er terecht voor meetings en alle andere soorten events in de mooie unieke ruimtes met veel daglicht en verschillende uitzichten, zo vertelt Nicole Jonk, Hoofd Sales & Events.

Schatbewaarder van de film

Dat is alleen nog maar wat er vóór de schermen gebeurt. Eye is ‘schatbewaarder van de film’ en heeft een archief met zo’n 50.000 films, 700.000 foto’s en 78.000 affiches, scenario’s, archieven van filmmakers en duizenden andere filmgerelateerde objecten. Er worden films gerestaureerd en gedigitaliseerd. Eye treedt op als distributeur van klassiekers en hedendaagse eigenzinnige films; ze promoot de Nederlandse film en filmcultuur in binnen- en buitenland en vergroot de liefde voor film met educatieve programma’s. Geen wonder dus dat mensen weleens moeite hebben om te plaatsen wat Eye nou precies is.

Wat is Eye níet? “Als je ons echt wilt beledigen, dan moet je zeggen dat we een bioscoop zijn”, zegt Ronald Simons, die bij Eye werkt als filmprogrammeur – de mooiste baan van Nederland – volgens deze cinefiel die al bij de organisatie werkte toen het nog het Nederlands Filmmuseum heette en in het Vondelparkpaviljoen gevestigd was. Ronald kan ons dan ook haarfijn vertellen wat Eye wél is.

“De Desmet-collectie is ons hart en de reden dat wij vermaard zijn in de hele wereld. Het zijn films die alleen wij hebben.”

Daarvoor moet hij eerst een klein stukje filmgeschiedenis vertellen. “Film is van oudsher eigenlijk niets anders dan een serie foto’s die op hoge snelheid door een projector worden geraasd, en dat geeft de illusie van beweging. Die foto’s worden geprint op een drager. Vroeger was dat nitraat. Dat spul is alleen super brandbaar – zó brandbaar zelfs dat bijna alle bioscopen in de wereld voor 1918 in de brand zijn gevlogen. Eén van de weinige bioscopen die niet zijn afgebrand stond hier in Amsterdam, een bioscoop die gerund werd door Jean Desmet. Desmet was ook nog bijzonder omdat hij alle films die hij vertoonde, bewaarde. In die tijd werd film een beetje gezien als een gebruiksvoorwerp, of een krant: je kijkt ernaar en daarna gooi je hem weg. Jean Desmet zag film als een kunstvoorwerp en bewaarde alles. Die Desmet-collectie is ons hart en de reden dat wij vermaard zijn in de hele wereld. Het zijn films die alleen wij hebben.”

Deze Desmet- collectie werd in 2011 opgenomen op UNESCO’s Werelderfgoedlijst. Alle films in de collectie worden indien nodig gerestaureerd, gedigitaliseerd en geconserveerd. In het iets verderop gelegen collectiegebouw liggen de films in koelcellen en kluizen opgeslagen. Met een archief van bijna 50.000 titels, waarvan vele uniek zijn, is Eye een van de voornaamste filmcollecties in de wereld.

Nederlandse filmcultuur

Naast schatbewaarder is Eye ook gids en pionier in de wereld van film. Dagelijks zijn er bijna twintig filmvoorstellingen te zien in de zalen van Eye, van de vroegste stille komedies tot hedendaagse experimentele producties. Toch een beetje een bioscoop dan? Ronald: “De films die wij vertonen moeten passen bij ons DNA en we presenteren deze altijd in een context. Een overleden filmmaker, een jubileum, of een retrospectief over een bepaalde filmmaker. In 2019 hebben we bijvoorbeeld een retrospectief gewijd aan Michael Mann, de maker van Miami Vice. Ik vind dat een unieke filmmaker met een eigen signatuur. In het programmeursteam maak ik dan een case: waarom Michael Mann? Is het niet te commercieel? En we laten ook – juist – het minder bekende en bejubelde werk zien, aangevuld met de favoriete films van de regisseur zelf, die hem of haar hebben gevormd als filmmaker.”

En dan wordt het ook goed en groots aangepakt. “We zijn geen filmtheater dat een blu-ray disc pakt en de voorstelling start. We maken er een boekje bij, een editor gaat een speciale trailer maken. Als we iets doen, dan doen we het goed.” Daarnaast is Eye Filmmuseum actief op het gebied van educatie en werkt ze nauw samen met het onderwijs om de mediawijsheid van jongeren te stimuleren. En fungeert ze als tussenpersoon in de filmwereld. “We zorgen ook voor de promotie van Nederlandse films, op alle grote (inter)nationale filmfestivals. Zo hebben we in Cannes een eigen straat op het filmfestival, waar we producenten en regisseurs koppelen aan scriptschrijvers.”

Alles uit Eye halen

Omschrijven wat Eye Filmmuseum allemaal doet is een heel verhaal dat je niet zomaar even hebt verteld. “Zelfs intern voor collega’s is het soms moeilijk bij te houden wat we allemaal doen”, zegt Nicole Jonk, als ze ons meeneemt achter de schermen van Eye. Als hoofd Sales en Events voor een van de meest bijzondere locaties in ons land , is voor haar de uitdaging niet alleen te verkopen, maar vooral om bij ieder event het maximale uit de mogelijkheden van de locatie te halen. “Aan de organisatoren van events probeer ik altijd een stukje mee te geven van wie wij zijn. Gebruik ons archief, of laat ons helpen om je event nog specialer te maken met beeld.”

De manieren om dat te doen zijn eindeloos. “We hebben voor een bedrijf voor het personeel een award show à la de Oscars georganiseerd. Er is het haakje met de naam Eye – een ‘Eye on’ welk onderwerp of product dan ook – en de meeste oogartsen zijn hier wel geweest voor een congres. Maar je kunt ook meer de diepte in. Film geeft vaak een uniek tijdsbeeld en kan gemakkelijk worden ingezet als een spiegel van maatschappelijke veranderingen. Met onze veelzijdige collectie kunnen we aansluiten bij iedere vraag, thema, beroepsgroep of evenement, en maken we een openingsfilmpje met archiefmateriaal.  Voor een vliegmaatschappij verzamelde Eye bijvoorbeeld eens oud beeldmateriaal van de luchtvaart en vliegtuigen, dat vervolgens ook nog kon worden hergebruikt als content voor hun eigen entertainmentsysteem. Voor een energiebedrijf werden beelden verzameld van hoe Nederlands landschap er vroeger uitzag, zonder windmolens. De laatste twee voorbeelden zijn niet voor iedereen beschikbaar, deze privilege zijn echt alleen voor onze partners beschikbaar. Nog een voorbeeld: voor een architectenbedrijf werd een compilatie gemaakt van beeldmateriaal van de stad Amsterdam dat liet zien hoe het stadsaanzicht in de loop der jaren veranderd is. En is er echt geen betekenisvol haakje te maken tussen jouw event en Eye? Dan is er ook een custom made filmquiz die je met de aanwezigen kunt doen.

Het mag duidelijk zijn: Eye Filmmuseum is veel meer dan een museum, dan een bioscoop of alleen een bijzonder gebouw. Nicole: “Natuurlijk komen mensen hier graag voor de mooie plek, het vele licht en het uitzicht. Maar wij vinden het leuk om te laten weten op wat voor inspirerende plek zij hun event organiseren. Wat voor invloed dit pand heeft op de Nederlandse film, op ons audiovisueel en cultureel erfgoed en zelfs op wat jij thuis op tv kijkt. We zijn ambitieus en hebben kwaliteit buitengewoon hoog in het vaandel staan. En dat geldt ook voor ons evenemententeam: geef je hier een event, dan zorgen wij dat jouw merk van ons doek afspat!”

X

Mooie venue?

Meld je nu aan en ontvang elke week het laatste locatienieuws.

LAAT JE INSPIREREN

Laatste nieuws: LocatieFlash

Meld je aan voor onze LocatieFlash en mis nooit meer het laatste nieuws over nieuwe en gerestylede locaties.