Discover the finest spaces
Delen

De Werkspoorkathedraal: nieuwe parel in het hart van Utrecht

Steeds meer grote gemeenten beginnen in te zien dat dat ene gure industrieterrein vlakbij het stadshart niet meer past in de tijdsgeest. Amsterdam demonstreert met de herontwikkeling van stadsdeel Noord hoe het ook kan: daar maakt industrie plaats voor leisure en creativiteit. In Utrecht gebeurt dat momenteel met de herontwikkeling van stadsgebied Zuilen. Daar is in rap tempo een industrieterrein aan het ontwikkelen tot een creatieve broedplaats voor werken, leren en ontspanning. Met als hoogtepunt: de Werkspoorkathedraal, een fantastische oude montagehal die nu wordt ingezet voor allerlei events.

Zoals ook in Amsterdam het geval was, zijn het lokale ondernemers die de ontwikkeling stimuleren. Lokale ontwikkelaar Bob Scherrenberg kocht een deel van het industrieterrein het Werkspoorkwartier voor herontwikkeling tot nieuwe creatieve broedplaats van Utrecht. De Werkspoorkathedraal, een oude montagehal die vroeger gebruikt werd voor de productie van grote staalconstructies, vormt nu de belangrijkste spil van het gebied. Sinds 2016 is de exploitatie van de Werkspoorkathedraal in handen van locatie-expert Johan Verweij, die hem samen met een klein team uitbaat voor diverse events. GreaterVenues sprak met Johan over deze parel, die het nieuwe creatieve hart van Utrecht moet worden.

Werkspoorkathedraal Utrecht
De Werkspoorkathedraal vanaf het water gezien.

De Werkspoorkathedraal

De historie van het Werkspoorgebied, en in het bijzonder de Werkspoorkathedraal, is overal voelbaar. Dit was lang het decor voor noeste arbeid: in 1912 koopt de Koninklijke Nederlandsche Fabriek van Werktuigen en Spoorwegmaterieel (of: Werkspoor) het hele terrein. De werkzaamheden worden verdeeld over verschillende gebouwen en een enorm fabriekencomplex is geboren. De arbeiders werken aan bruggen, treinen en stoomwagons. Decennialang vormt het Utrechtse zuilen het industriële hart van de provincie, maar de vraag naar treinen en andere grote, stalen constructies neemt in de loop der jaren af, tot de fabriek in de jaren ’70 noodgedwongen moet sluiten. Na vele jaren leegstand wordt het terrein gekocht en start de renovatie en herbestemming van de Werkspoorkathedraal en het omliggende gebied in 2015.

Johan: “De Werkspoorkathedraal is als het ware het vlaggenschip van het project Werkspoor. Het is een geweldig voorbeeld van geslaagde renovatie van industrieel erfgoed. Monk Architecten ontving voor dit ontwerp de Rietveldprijs (een prijs die elke twee jaar toegekend wordt aan architecten die een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de gebouwde omgeving van Utrecht, red.). Daar zijn we met zijn allen erg trots op.”

En terecht. De Werkspoorkathedraal is een imposant stuk industrieel erfgoed, en Monk is in hun ontwerp bijzonder goed geslaagd in het samenbrengen van heden en verleden. Authentieke elementen zijn behouden gebleven en het gebouw ademt van binnen en buiten historie. Maar dankzij een volledige nieuwe betonnen gietvloer, strakke en sobere kantoren langs een zijde in het gebouw, nieuwe elektra maar in de oude kasten, veertig kilometer vloerverwarming en een gigantische glazen gevel aan de achterzijde; staat hier nu een fraai historisch pand voorzien van een strak en modern design. En met alle benodigde moderne faciliteiten.

Gebiedsontwikkeling

Maar niet alleen de Werkspoorkathedraal is drastisch verbeterd. Het hele gebied heeft een enorme impuls gekregen. Het was hier grauw, vies, verlaten en vervallen. Hangjongeren hadden de verlaten plek ontdekt en het gebied kreeg een slechte naam. Johan: “Dat is nu allemaal anders. Grauwe en donkere hoekjes hebben plaats gemaakt voor groene perken, andere gebouwen worden ook aangepakt en klaargemaakt voor een nieuwe bestemming, en allerlei bedrijven komen naar het gebied.” Zo hebben onder andere Monk Architecten hun intrek genomen in één van de kantoren in de Werkspoorkathedraal die zij zelf ontwierpen, en wordt op korte termijn het grootste kantoor in de Werkspoorkathedraal in gebruik genomen door radiozender Sublime FM.

Diezelfde Monk Architecten zijn ondertussen bezig met het Transformatorhuis en de Spuiterij, twee andere oude, industriële gebouwen op het Werkspoorterrein. Er komt onder meer een restaurant. De achterzijde van de Werkspoorkathedraal grenst aan het Amsterdam-Rijnkanaal en er zijn plannen om een terras aan het water te bouwen. Hoewel de Werkspoorkathedraal dus zo goed als af is, is het hele gebied voorlopig nog volop in ontwikkeling en dat belooft alleen maar nog meer moois voor evenementen.

Werkspoorkathedraal Utrecht
Fotocredit: Peter Cuypers

Visie

Dat is nu juist de visie van het team van de Werkspoorkathedraal: het hele gebied een impuls geven en iedereen die daaraan wil bijdragen een plek bieden voor een event op maat en laten delen in het plezier dat het brengt. “Van de bedrijven die hier graag in de Werkspoorkathedraal een kantoor willen, tot onze partners en klanten: wij willen graag dat het past,” stelt Johan. “De kantoorruimte hier is erg in trek, maar we hebben een selectiebeleid. Wij zien graag ondernemers die onze visie delen wat betreft duurzaamheid, eerlijk ondernemen en saamhorigheid. Dat is wat ons betreft de beste manier om een mooie toekomst van dit gebied te garanderen. We hebben een ‘open deur beleid’, dat houdt in dat wij graag de deuren van ons kantoor open laten zodat iedereen binnen kan wandelen voor een kop koffie.”

Dat selectiebeleid geldt ook voor klanten voor events. “Als wij geen goed gevoel hebben bij een potentiële klant, dan wordt het waarschijnlijk niks. Meestal hebben we dat gelukkig wel, want omdat wij duurzaamheid hoog in het vaandel hebben, trekken we ook een bepaalde groep ondernemers aan.” Het mooiste voorbeeld daarvan is The Ocean Cleanup, het project van een Nederlandse ondernemer die op innovatieve wijze plastic uit de oceaan probeert te verwijderen. Veel eerder dan gepland behaalde hij zijn initiële doelstellingen, en de Werkspoorkathedraal was de trotse host van het gigantische event om die mijlpaal te vieren. “Dat was voor ons een kippenvelmoment: alles klopte.”

Werkspoorkathedraal Utrecht
Het event en productieteam van The Ocean Cleanup won een Best Event Award in de categorie 'best non-profit'.

Team

Overigens, er is weliswaar een selectiebeleid, maar dat wekt wellicht de indruk dat het hier om een strenge, exclusieve club gaat. Niets is minder waar. “De Werkspoorkathedraal is gigantisch, maar toch houden we het graag klein. Niet zozeer wat betreft capaciteit, maar wel op het gebied van organisatie. We hebben een klein hecht team en werken graag met lokale leveranciers. Vanochtend hoorde ik nog van een van onze cateraars dat het hier altijd zo fijn en gezellig werken is. Dat horen we graag, want dat vinden we belangrijk.”

Het evenemententeam is nauw betrokken bij het proces, van concept tot eventdag. “Er zitten veel haken en ogen aan het organiseren van events in dergelijke oude, industriële gebouwen. Ons team weet precies waar je op moet letten, en dus resulteert een nauwe samenwerking in het beste resultaat. Vaak gaat die samenwerking zo goed dat we na afloop uitgenodigd worden om een glas te heffen op een zeer geslaagd evenement.”

Met de ontwikkelingen van de laatste jaren en de plannen voor de komende gebeurt in het Utrechtse Zuilen iets moois, en begint het er op te lijken dat de initiatiefnemers geslaagd zijn in hun opzet. Houd deze locatie in de gaten: dit is een nieuwe parel in het hart van Utrecht.

X

Mooie venue?

Meld je nu aan en ontvang elke week het laatste locatienieuws.

LAAT JE INSPIREREN

Laatste nieuws: LocatieFlash

Meld je aan voor onze LocatieFlash en mis nooit meer het laatste nieuws over nieuwe en gerestylede locaties.